Lodówka to jedno z najbardziej podstawowych urządzeń AGD w mieszkaniu. Korzystamy z niej codziennie. Gdy coś zaczyna w niej szwankować, mocno odczuwamy skutki awarii. Czy w takim wypadku od razu trzeba kupować nową chłodziarkę? Nie zawsze. W wielu sytuacjach naprawa lodówek jest możliwa, a w niektórych wypadkach można ją nawet przeprowadzić samodzielnie.
Te informacje o awariach i naprawach lodówki znajdziesz w artykule
|
Jak działa lodówka? Elementy układu chłodzenia
Nowoczesne chłodziarko-zamrażarki to najczęściej lodówki sprężarkowe. Ich sercem jest właśnie sprężarka, czyli inaczej agregat. Za właściwe obniżanie temperatury w lodówce odpowiada termostat. Natomiast czynnikiem, który zapewnia wymianę ciepła między wnętrzem urządzenia a otoczeniem, jest gaz zwany ziębnikiem.
Oprócz sprężarki w układzie są kręte rurki – wewnątrz urządzenia parownik, na zewnątrz skraplacz (dobrze widoczny z tyłu lodówki). To w nich krąży czynnik chłodzący. Przemieszczając się w układzie, spręża się (w skraplaczu) i rozpręża (w parowniku). Między tymi rurkami z jednej strony jest właśnie sprężarka, a z drugiej bardzo wąska rurka zwana kapilarą. Dzięki niej ziębnik zmienia postać z płynnej na gazową.
Obecnie gaz w lodówce to najczęściej izobutan, który jest opisywany symbolem R600a. Jest on określany jako bezpieczny dla człowieka. Wykorzystuje się także inne naturalne chłodziwa, jak propan (R-290) lub dwutlenek węgla (R744), a także syntetyczne oznaczane symbolami R-1234yf i R-455A. Dawniej wykorzystywano głównie freon do lodówek. Ten gaz jest jednak szkodliwy dla środowiska, dlatego odchodzi się od jego używania.
Co można naprawiać i wymieniać w lodówce?
Wiedząc, jak jest zbudowana lodówka, łatwiej określisz, co może w niej szwankować. Wtedy sprawdzisz, czy ten element jest możliwy do wymiany albo naprawienia. Czasem zamiast kupna nowej lodówki wystarczy znaleźć części zamienne.
Elementy, które można wymienić, to m.in.:
-
• lampka
-
• termostat
-
• czujnik temperatury
-
• grzałka rozmrażająca
-
• moduł sterujący
-
• wentylator parownika
-
• agregat
-
• uszczelka do drzwi
Wiele z tych elementów możesz wymienić samodzielnie, szczególnie: uszczelki, światełko, czujnik i termostat. Pozostałe również są możliwe do wymiany przy odpowiedniej wiedzy. Jeśli jednak nie masz doświadczenia, udaj się do serwisu albo wezwij fachowca.
Masz paroletnie urządzenie i zastanawiasz się, czy opłaca się naprawiać lodówkę? To zależy, co się w niej zepsuło, ile to kosztuje i czy możesz zrobić to swoimi siłami. Jeśli nie wiesz, jak określić przyczynę usterki albo ją rozwiązać, znajdź w swoim mieście serwis z naprawą sprzętu AGD. W nim dostaniesz informacje, jak wygląda naprawa lodówek, cennik oraz ustalisz termin wizyty.
Gdy lodówka nie działa jak powinna, serwisant przy określaniu usterki najpierw sprawdzi przyczyny mechaniczne. Elektronikę zostawi na koniec, bo to najbardziej skomplikowany element budowy chłodziarko-zamrażarki.
Najczęstsze awarie w lodówkach – tabela
Jak określić, która część szwankuje i odpowiada za usterkę? Przyjrzyj się pracy urządzenia.
|
Awaria |
Co możesz zrobić samodzielnie |
Możliwe przyczyny usterki |
|
Lodówka nie włącza się |
Sprawdź czy chłodziarka jest podpięta do gniazdka.Upewnij się, że w sieci nie ma spadków napięcia. |
Uszkodzony termostat lub jego czujnik Mocno zakurzony skraplacz Spalony starter sprężarki Rozszczelnienie lodówki i ucieczka czynnika chłodzącego |
|
Lodówka się nie wyłącza, agregat cały czas pracuje |
Zobacz, czy lodówka jest ustawiona w odpowiednim miejscu. Nie może znajdować się blisko urządzeń wytwarzających ciepło: piekarnika, kuchenki, kaloryfera itp. |
Nieszczelne uszczelki w drzwiach Oblodzony lub uszkodzony czujnik temperatury Zepsuty termostat Brudny skraplacz Zepsuty moduł sterujący Uszkodzona grzałka rozmrażająca parownik Oblodzenie w rurkach układu chłodzącego Nieszczelność układu i wyciekający czynnik chłodniczy |
|
Lodówka nie chłodzi, zamrażarka działa |
Sprawdź ustawienia chłodziarko-zamrażarki. Jeśli to jeden z nowszych modeli, może mieć włączoną funkcję Wakacje albo Holiday. Wtedy tylko zamrażalnik mrozi, a w chłodziarce jest ok. parunastu stopni. |
Awaria termostatu Uszkodzony albo zalodzony czujnik temperatury Zbyt wiele kurzu na skraplaczu Nieszczelne drzwi chłodziarki Uszkodzony silnik wentylatora parownika |
|
Lodówka w ogóle nie chłodzi |
Pamiętaj, aby nie zabudowywać lodówki, która nie jest do tego przeznaczona. W ten sposób zasłania się jej kratki wentylacyjne i urządzenie nie może swobodnie odprowadzać ciepłego powietrza.
Gdy nowa lodówka nie chłodzi lub słabo chłodzi, poczekaj parę godzin, aż się dobrze uruchomi. Wtedy powinna osiągnąć odpowiednią temperaturę. |
Przepełniona lodówka i brak możliwości wentylacji wewnątrz Zakurzony skraplacz Zużyte uszczelki w drzwiach Niedrożny odpływ lodówki Zasłonięty lub zalodzony czujnik termostatu Zepsuty termostat Niedziałający wentylator parownika Awaria sprężarki (najczęściej psuje się jej starter lub kondensator) Awaria modułu sterowania |
|
Lodówka mrozi |
Sprawdź wartość temperatury na termostacie. Może nieopatrznie zmieniłeś na najniższą? Poza tym pamiętaj, żeby nie wkładać ciepłego jedzenia do lodówki i nie zostawiać uchylonych drzwiczek. To zmusza chłodziarkę do zwiększonej pracy i przyczynia się do oblodzenia jej wnętrza. |
Ustawienie urządzenia blisko źródeł ciepła Produkty przylegające do ścianek, blokujące przepływ powietrza i „zbierające” zimny nawiew Uszkodzony czujnik temperatury Nieprawidłowa praca termostatu Uszkodzenie przepustnicy Awaria modułu sterującego |
|
Głośna praca lodówki |
W tym wypadku ważne jest odpowiednie wypoziomowanie chłodziarki. Nierówno ustawiona może wydawać głośne dźwięki.
Spójrz także, czy lodówka nie jest zaszroniona albo zalodzona. Może wystarczy jej rozmrożenie. |
Uszkodzenie lub zużycie wentylatora Niewłaściwe działanie agregatu, kompresora |
|
Nie działa dystrybutor wody i/albo kostkarka |
Zobacz, czy nie została ustawiona blokada rodzicielska.
W przypadku modeli niepodpinanych do sieci upewnij się, że w urządzeniu jest woda. Gdy lodówka ma podpięcie do sieci, sprawdź, czy zawór jest odkręcony.
Sprawdź, kiedy ostatnio był wymieniany filtr wody. Nowoczesne urządzenia mogą blokować działanie modułu, gdy filtr jest zużyty.
Gdy kostkarka nie wyrzuca lodu, sprawdź, czy są w niej kostki. Może trzeba zaczekać, żeby zrobiła nowy zapas lodu. |
Uszkodzony albo źle ułożony elektrozawór Zatkanie lub pęknięcie któregoś z wężyków Uszkodzenie uszczelki Awaria modułu sterującego Zbyt wysoka temperatura w zamrażalniku (w przypadku awarii kostkarki) – może ona wynikać z usterki innego modułu w lodówce |
Jak widać, bardzo częstą przyczyną nieprawidłowego działania lodówki jest zaniedbanie konserwacji i nieprawidłowe użytkowanie. Regularnie rozmrażaj chłodziarko-zamrażarkę, jeśli nie ma ona funkcji No Frost. Nie przepełniaj jej komór i układaj produkty tak, żeby nie zasłaniały czujnika temperatury oraz odpływu wody z lodówki. Dbaj o uszczelki w drzwiach – gdy się zabrudzą, przemywaj je wilgotną szmatką. Tak samo co jakiś czas wycieraj skraplacz z kurzu. Oczywiście przed tym najpierw odłącz urządzenie od prądu. Jeśli masz lodówkę side by side z dystrybutorem wody i kostkarką, dbaj o czystość tych elementów i regularną wymianę filtra wody.
Inni bardzo popularni winowajcy awarii lodówek to termostat i czujnik. Dlatego naprawa lodówek często obejmuje właśnie te elementy. Optymistyczna wiadomość jest taka, że kosztują niewiele, a przy pewnych umiejętnościach możesz je wymienić samodzielnie.
Jak sprawdzić czujnik i termostat w lodówce? Potrzebny Ci będzie do tego multimetr. Ustaw wartość termostatu na inną niż 0 i multimetrem wykonaj test ciągłości obwodu. Jeśli nie wskaże żadnej wartości, najprawdopodobniej element jest do wymiany.
Działanie czujnika temperatury przetestujesz, ustawiając multimetr na 20 kΩ (kiloomów). Sprawdź rezystencję, najlepiej przy temperaturze pokojowej i niskiej (w drugim wypadku np. schładzając końcówkę czujnika w lodzie). Dokładne instrukcje i tabele prawidłowych wartości odpowiadających danej temperaturze znajdziesz w Internecie.
Kiedy naprawa lodówki nie ma sensu?
Samodzielnie nie zabieraj się za żadne prace naprawcze, jeśli chłodziarkę obejmuje gwarancja. Wtedy stracisz możliwość świadczeń z tego tytułu. W takim wypadku wskazany jest kontakt ze sprzedawcą lub producentem.
Gdy masz już urządzenie po gwarancji, rozważ parę czynników. Ile lat działa lodówka? Gdy ponad 10 lat, to raczej nie opłaca się w nią inwestować. Stare urządzenie jest mniej sprawne i po wymianie jednego elementu może niedługo zepsuć się kolejny. Poza tym zużywa o wiele więcej energii niż nowe modele, co przekłada się na Twoje rachunki za prąd.
Dowiedz się też, jakie są koszty naprawy lodówki. Wymiana niedużej części, jak termostat, czujnik itp. wyniesie kilkadziesiąt złotych. Bardziej skomplikowane elementy, jak np. sprężarka albo moduł sterujący, mogą pochłonąć więcej pieniędzy, szczególnie że lepiej zlecić taką naprawę fachowcom. Gdy serwis AGD wycenia ją wysoko, rozważ, czy nie lepiej będzie dopłacić i kupić nową chłodziarkę.
Podstawą decyzji o naprawie jest szczelność układu. Jeśli na obudowie są uszkodzenia albo korozja lub ścianki wewnątrz komór są uszkodzone, może to spowodować rozszczelnienie lodówki. Z takiego urządzenia nie wolno korzystać! Kiedy podejrzewasz nieszczelność układu, wywietrz pomieszczenie i jak najszybciej wezwij fachowca. Jeśli w Twojej chłodziarce ziębnikiem jest izobutan, to raczej nic złego się nie stanie. Gdy to natomiast stare urządzenie, w którym krąży freon, musisz je jak najszybciej przekazać do utylizacji.
Ponieważ ten gaz jest bezwonny, nawet nie musisz wiedzieć, czy cierpisz na zatrucie freonem z lodówki. Objawy, jakie mogą się pojawić u ludzi, to zaczerwienienie spojówek, kaszel, zaburzenia koordynacji ruchów, zawroty głowy1. Dotyczą one jednak związku w dużym stężeniu. Możliwe, że freon wydostający się z nieszczelnej lodówki nie wpłynie w żaden sposób na Twoje samopoczucie. Mimo to na pewno negatywnie wpłynie na środowisko, bo powiększa dziurę ozonową.
Naprawa lodówki samodzielnie czy w serwisie?
Podsumowując, gdy masz pewną wiedzę na temat budowy i działania chłodziarki, możesz pokusić się o jej własnoręczną naprawę. Łatwe rzeczy, które możesz zrobić samodzielnie, to:
-
• wymiana żarówki albo listwy LED w lodówce,
-
• założenie nowej uszczelki na drzwi,
-
• wymiana termostatu,
-
• wymiana czujnika temperatury.
Trudniejsze naprawy, możliwe do wykonania przy odpowiedniej wiedzy:
-
• wymiana wentylatora,
-
• naprawa albo wymiana agregatu,
-
• wymiana grzałki parownika.
W przypadku elektroniki – np. uszkodzenia modułu sterującego – zostaw te naprawy specjaliście. Gdy nie czujesz się na siłach, żeby samodzielnie wymieniać jakikolwiek element, zgłoś się do fachowca, dla którego naprawa lodówek nie ma żadnych tajemnic. Lepiej zapłacić za profesjonalną usługę i mieć gwarancję solidnego wykonania, niż przez przypadek jeszcze bardziej uszkodzić swoje urządzenie.
1. Źródło: http://archiwum.ciop.pl/28502.html?id=231, dostęp 25.04.2023 r.
